-
Notifications
You must be signed in to change notification settings - Fork 2
/
02_javascript_typescript.html
1076 lines (1015 loc) · 41 KB
/
02_javascript_typescript.html
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
13
14
15
16
17
18
19
20
21
22
23
24
25
26
27
28
29
30
31
32
33
34
35
36
37
38
39
40
41
42
43
44
45
46
47
48
49
50
51
52
53
54
55
56
57
58
59
60
61
62
63
64
65
66
67
68
69
70
71
72
73
74
75
76
77
78
79
80
81
82
83
84
85
86
87
88
89
90
91
92
93
94
95
96
97
98
99
100
101
102
103
104
105
106
107
108
109
110
111
112
113
114
115
116
117
118
119
120
121
122
123
124
125
126
127
128
129
130
131
132
133
134
135
136
137
138
139
140
141
142
143
144
145
146
147
148
149
150
151
152
153
154
155
156
157
158
159
160
161
162
163
164
165
166
167
168
169
170
171
172
173
174
175
176
177
178
179
180
181
182
183
184
185
186
187
188
189
190
191
192
193
194
195
196
197
198
199
200
201
202
203
204
205
206
207
208
209
210
211
212
213
214
215
216
217
218
219
220
221
222
223
224
225
226
227
228
229
230
231
232
233
234
235
236
237
238
239
240
241
242
243
244
245
246
247
248
249
250
251
252
253
254
255
256
257
258
259
260
261
262
263
264
265
266
267
268
269
270
271
272
273
274
275
276
277
278
279
280
281
282
283
284
285
286
287
288
289
290
291
292
293
294
295
296
297
298
299
300
301
302
303
304
305
306
307
308
309
310
311
312
313
314
315
316
317
318
319
320
321
322
323
324
325
326
327
328
329
330
331
332
333
334
335
336
337
338
339
340
341
342
343
344
345
346
347
348
349
350
351
352
353
354
355
356
357
358
359
360
361
362
363
364
365
366
367
368
369
370
371
372
373
374
375
376
377
378
379
380
381
382
383
384
385
386
387
388
389
390
391
392
393
394
395
396
397
398
399
400
401
402
403
404
405
406
407
408
409
410
411
412
413
414
415
416
417
418
419
420
421
422
423
424
425
426
427
428
429
430
431
432
433
434
435
436
437
438
439
440
441
442
443
444
445
446
447
448
449
450
451
452
453
454
455
456
457
458
459
460
461
462
463
464
465
466
467
468
469
470
471
472
473
474
475
476
477
478
479
480
481
482
483
484
485
486
487
488
489
490
491
492
493
494
495
496
497
498
499
500
501
502
503
504
505
506
507
508
509
510
511
512
513
514
515
516
517
518
519
520
521
522
523
524
525
526
527
528
529
530
531
532
533
534
535
536
537
538
539
540
541
542
543
544
545
546
547
548
549
550
551
552
553
554
555
556
557
558
559
560
561
562
563
564
565
566
567
568
569
570
571
572
573
574
575
576
577
578
579
580
581
582
583
584
585
586
587
588
589
590
591
592
593
594
595
596
597
598
599
600
601
602
603
604
605
606
607
608
609
610
611
612
613
614
615
616
617
618
619
620
621
622
623
624
625
626
627
628
629
630
631
632
633
634
635
636
637
638
639
640
641
642
643
644
645
646
647
648
649
650
651
652
653
654
655
656
657
658
659
660
661
662
663
664
665
666
667
668
669
670
671
672
673
674
675
676
677
678
679
680
681
682
683
684
685
686
687
688
689
690
691
692
693
694
695
696
697
698
699
700
701
702
703
704
705
706
707
708
709
710
711
712
713
714
715
716
717
718
719
720
721
722
723
724
725
726
727
728
729
730
731
732
733
734
735
736
737
738
739
740
741
742
743
744
745
746
747
748
749
750
751
752
753
754
755
756
757
758
759
760
761
762
763
764
765
766
767
768
769
770
771
772
773
774
775
776
777
778
779
780
781
782
783
784
785
786
787
788
789
790
791
792
793
794
795
796
797
798
799
800
801
802
803
804
805
806
807
808
809
810
811
812
813
814
815
816
817
818
819
820
821
822
823
824
825
826
827
828
829
830
831
832
833
834
835
836
837
838
839
840
841
842
843
844
845
846
847
848
849
850
851
852
853
854
855
856
857
858
859
860
861
862
863
864
865
866
867
868
869
870
871
872
873
874
875
876
877
878
879
880
881
882
883
884
885
886
887
888
889
890
891
892
893
894
895
896
897
898
899
900
901
902
903
904
905
906
907
908
909
910
911
912
913
914
915
916
917
918
919
920
921
922
923
924
925
926
927
928
929
930
931
932
933
934
935
936
937
938
939
940
941
942
943
944
945
946
947
948
949
950
951
952
953
954
955
956
957
958
959
960
961
962
963
964
965
966
967
968
969
970
971
972
973
974
975
976
977
978
979
980
981
982
983
984
985
986
987
988
989
990
991
992
993
994
995
996
997
998
999
1000
<!doctype html>
<html lang="pl">
<head>
<meta charset="utf-8">
<meta name="viewport" content="width=device-width, initial-scale=1.0, maximum-scale=1.0, user-scalable=no">
<title>Projekt i implementacja systemów webowych - wykład 2</title>
<meta name="description" content="Javascript i Typescript">
<meta name="author" content="Maciej Małecki">
<meta name="apple-mobile-web-app-capable" content="yes">
<meta name="apple-mobile-web-app-status-bar-style" content="black-translucent">
<title>reveal.js</title>
<link rel="stylesheet" href="dist/reset.css">
<link rel="stylesheet" href="dist/reveal.css">
<link rel="stylesheet" href="dist/theme/night.css" id="theme">
<link rel="stylesheet" href="css/custom.css">
<!-- Theme used for syntax highlighted code -->
<link rel="stylesheet" href="plugin/highlight/monokai.css" id="highlight-theme">
</head>
<body>
<div class="reveal">
<div class="slides">
<section>
<h2>Projekt i implementacja systemów webowych</h2>
<p>Wykład 2: języki JavaScript i TypeScript</p>
<p>mgr inż. Maciej Małecki</p>
</section>
<section>
<div class="centered"><h2>Historia</h2>
<p>JavaScript to język programowania zaprojektowany przez firmę Netscape Communications dla
przeglądarki internetowej.</p>
<p class="fragment">Twórcą języka jest Brendan Eich: <em>"To defend the idea of JavaScript against
competing proposals, the company needed a prototype. Eich wrote one in 10 days, in May 1995."</em>
</p>
</div>
</section>
<section>
<p><em>JavaScript: The Good Parts</em>, Douglas Crockford</p>
<img src="diagrams/js-good-vs-definitive.jpg" class="fragment" alt="Good Parts" style="height: 400px;">
</section>
<section>
<section>
<h3>JavaScript łączy w sobie trzy koncepcje:</h3>
<ul>
<li class="fragment">funkcyjność wzorowaną na języku <em>Scheme</em>,</li>
<li class="fragment">obiektowość wzorowana na języku <em>Smalltalk</em>,</li>
<li class="fragment">składnię wzorowaną na języku <em>Java</em>.</li>
</ul>
<p class="fragment"><strong>Język JavaScript nie jest wariantem języka Java!!!</strong></p>
</section>
<section>
<h3>Cechy języka</h3>
<ul>
<li class="fragment"><em>Przenośność</em> - identyczne działanie niezależnie od platformy
sprzętowej.
</li>
<li class="fragment"><em>Dynamiczna typizacja</em> - typ nie jest ściśle przypisany do konkretnej
zmiennej lub wyrażenia.
</li>
<li class="fragment"><em>Jednowątkowość</em></li>
</ul>
</section>
<section>
<h3>Dlaczego JavaScript jest ważny?</h3>
<ul>
<li>dostępny wszędzie</li>
<li>każdy użytkownik z reguły posiada przeglądarkę</li>
<li>automatyczna aktualizacja</li>
</ul>
</section>
</section>
<section>
<h3>Najprostszy "przypadek użycia"</h3>
<section>
<p>Osadzenie w stronie HTML</p>
<pre class="html"><code class="hljs" data-trim>
<html>
<body>
<script>
console.log('Hello world');
</script>
</body>
</html>
</code></pre>
</section>
<section>
<p>Użycie osobnego pliku źródłowego</p>
<div class="r-vstack">
<code>index.html</code>
<pre class="html"><code class="hljs" data-trim>
<html>
<body>
<script src="script.js"/>
</body>
</html>
</code></pre>
<code>script.js</code>
<pre class="javascript"><code class="hljs" data-trim>
console.log('Hello world');
</code></pre>
</div>
</section>
</section>
<!-- ZMIENNE i WYRAŻENIA cz. 1 -->
<section>
<section>
<h2>Zmienne</h2>
<p>Zmienne deklarujemy przy użyciu słowa kluczowego <code>var</code>:</p>
<pre class="javascript"><code class="hljs" data-trim>
var a = 10, b; // a -> 10, b -> undefined
var c = null; // c -> null
</code></pre>
<p>lub <code>let</code>:</p>
<pre class="javascript"><code class="hljs" data-trim>
let a = 10, b; // a -> 10, b -> undefined
let c = null; // c -> null
</code></pre>
<ul>
<li class="fragment">Niezainicjowania zmienna przyjmuje wartość <code>undefined</code>.</li>
<li class="fragment">Słowo kluczowe <code>var|let</code> jest opcjonalne, zaleca się jednak je stosować.</li>
</ul>
</section>
<section>
<h3>Typy danych</h3>
<ul>
<li><strong>JavaScript jest językiem dynamicznie typizowanym</strong> - typ zmiennej lub wyrażenia nie
jest znany podczas kompilacji.</li>
<li>Podczas wykonywania kodu typ wartości przechowywanej w zmiennej lub będącej wynikiem wyrażenia jest dobrze określony.</li>
</ul>
<pre class="javascript fragment"><code class="hljs" data-trim data-line-numbers>
var a;
a = 2 + 2;
console.log(typeof(a)); // -> number
a = 'foo';
console.log(typeof(a)); // -> string
</code></pre>
</section>
<section>
<h3>Typy danych</h3>
<table>
<tr>
<th>typ</th>
<th>przykłady</th>
</tr>
<tr>
<td><code>number</code></td>
<td><code>0, 1, 0.5, 2E-10</code></td>
</tr>
<tr>
<td><code>boolean</code></td>
<td><code>true, false</code></td>
</tr>
<tr>
<td><code>string</code></td>
<td><code>'', 'foo'</code></td>
</tr>
<tr>
<td><code>function</code></td>
<td><code>function(a) { return a + 1; }</code></td>
</tr>
<tr>
<td><code>array</code></td>
<td><code>[], ['apple', 'orange']</code></td>
</tr>
<tr>
<td><code>object</code></td>
<td><code>{}, {id: 5, value: 'foo'}</code></td>
</tr>
</table>
</section>
</section>
<!-- /ZMIENNE i WYRAŻENIA cz. 1 -->
<!-- FUNKCJE -->
<section>
<h3>Funkcje</h3>
<section>
<p>Funkcja jest wartością utworzoną przy użyciu literału funkcyjnego:</p>
<div class="r-vstack">
<pre class="javascript"><code data-trim class="hljs" data-line-numbers>
function add(left, right) {
return left + right;
};
add(2, 2); // -> 4
</code></pre>
<pre class="javascript"><code data-trim class="hljs" data-line-numbers>
function add() {
var sum = 0;
for (i = 0; i < arguments.length; ++i) {
sum += arguments[i];
};
return sum;
};
add(1, 2, 3, 4); // -> 10
</code></pre>
</div>
</section>
<section>
<div class="r-vstack">
<p>a co jeśli...</p>
<pre class="javascript"><code class="hljs" data-trim data-line-numbers>
function add(left, right) {
return
left + right;
};
add(2, 2); // ?
</code></pre>
<pre class="javascript"><code class="hljs" data-trim data-line-numbers>
function add(left, right) {
left + right;
};
add(2, 2); // ?
</code></pre>
</div>
</section>
<section>
<p>funkcja to też typ danych...</p>
<div class="r-vstack">
<pre class="javascript"><code class="hljs" data-trim data-line-numbers>
function map(array, fn) {
var result = [];
for(i = 0; i < array.length; ++i) {
result[i] = fn ? fn(array[i]) : array[i];
}
return result;
};
const array = [1,2,3,4,5];
const res1 = map(array);
const incrementFn = function(a) { return a + 1; };
map(array, incrementFn);
map(array, function(a) { return a * 2; });
map(array, incrementFn()); // ?
</code></pre>
</div>
</section>
<section>
<p>wartością funkcji może być funkcja</p>
<div class="r-vstack">
<pre class="javascript"><code class="hljs" data-trim data-line-numbers>
function createMultiplier(amount) {
return function(a) { return a * amount; };
};
createMultiplier(5)(2); // -> 10
function map(array, fn) {
var result = [];
for(i = 0; i < array.length; ++i) {
result[i] = fn ? fn(array[i]) : array[i];
}
return result;
};
</code></pre>
</div>
<aside class="notes">
<p>Standard ECMAScript 2015 (ES6) wprowadza uproszczoną notację funkcyjną "fat arrow": można pisać
<code>(a) => a + 1</code> zamiast <code>function(a) { return a + 1; }</code>.</p>
</aside>
</section>
<section>
<p>Na szczęście funkcja map jest standardowo zdefiniowana dla typu tablicowego:</p>
<pre class="javascript"><code class="hljs" data-trim>
[1,2,3,4,5].map(createMultiplier(2));
// -> [2,4,5,8,10];
</code></pre>
</section>
<section>
<p>W języku JavaScript funkcję można zadeklarować (stworzyć) na kilka
sposobów...</p>
<pre class="javascript"><code class="hljs" data-trim data-line-numbers="|1-7|9-10|11-14|15-16">
var add = function(left, right) {
return left + right;
};
function sub(left, right) {
return left - right;
};
const mul = (left, right) => left * right;
// w konsekwencji...
add(2, 2); // -> 4
function add(left, right) {
return 0;
}
add(2, 2); // -> 0
add = null;
add(2, 2); // -> Uncaught TypeError: add is not a function
</code></pre>
</section>
</section>
<!-- /FUNKCJE -->
<!-- ZASIĘG ZMIENNYCH -->
<section>
<section>
<h3>Zmienne globalne</h3>
<p>Użycie zmiennej wewnątrz ciała funkcji bez wcześniejszej deklaracji z użyciem słowa <em>var</em>
spowoduje użycie lub stworzenie zmiennej globalnej.</p>
<p class="fragment"><strong>Jest to fatalny błąd projektowy, który popełnili twórcy języka
JavaScript!</strong></p>
<div class="col left fragment">
<pre><code class="javascript" data-trim>
var a = 10;
var f = function() {
console.log(a); // -> 10 !
a = 99;
};
f();
console.log(a); // -> 99 !!!
</code></pre>
</div>
<div class="col right fragment">
<pre><code class="javascript" data-trim>
var f = function() {
a = 99;
};
f();
console.log(a); // -> 99 !!!
</code></pre>
</div>
</section>
<section>
<h3>Zmienne globalne</h3>
<p>Szczególnie groźne jest błędne użycie zmiennej indeksującej w pętli <em>for</em>:</p>
<pre><code class="javascript" data-trim data-line-numbers>
function processRow(row) {
for (i = 0; i < row.length; ++i) {
console.log(row[i]);
}
}
function processMatrix(matrix) {
for (i = 0; i < matrix.length; ++i) {
processRow(matrix[i]);
}
};
processMatrix([[1,2,3], [4,5,6], [7,8,9]]);
</code></pre>
<p class="fragment"><code class="javascript">-> 1 2 3</code></p>
</section>
<section>
<h3>Zmienne globalne</h3>
<pre><code class="javascript" data-trim data-line-numbers>
function processRow(row) {
for (var i = 0; i < row.length; ++i) {
console.log(row[i]);
}
}
function processMatrix(matrix) {
for (var i = 0; i < matrix.length; ++i) {
processRow(matrix[i]);
}
};
processMatrix([[1,2,3], [4,5,6], [7,8,9]]);
</code></pre>
<p class="fragment"><code class="javascript">-> 1 2 3 4 5 6 7 8 9</code></p>
</section>
<section>
<h3>Zmienne lokalne</h3>
<p>Wewnątrz funkcji zawsze deklarujemy zmienne z użyciem słowa <em>var</em> (<em>let</em>, <em>const</em>), gdyż wtedy stają się one
zmiennymi <strong>lokalnymi</strong>.</p>
</section>
<section>
<h3>Hoisting</h3>
<p>Zasięg zmiennych w JavaScripcie jest <strong>funkcyjny a nie blokowy</strong>, chociaż blokowa
składnia sugeruje coś innego.</p>
<pre class="fragment"><code class="javascript" data-trim data-line-numbers="1-3|4-8|9-15">
function f1() {
console.log(a); // -> Uncaught ReferenceError: a is not defined
};
function f2() {
console.log(a); // -> undefined
var a = 10;
console.log(a); // -> 10
};
function f3() {
console.log(a); // -> undefined
{ // <- to nie ma znaczenia dla widzialności
var a = 10;
console.log(a); // -> 10
}
};
</code></pre>
</section>
<section>
<h3>Domknięcia</h3>
<pre><code class="javascript" data-trim data-line-numbers>
const nextValue = function () {
let cntr = 0;
return function() {
++cntr;
return cntr;
};
}();
console.log(nextValue()); // -> 1
console.log(nextValue()); // -> 2
</code></pre>
<div class="more-text fragment">
<ul>
<li>Funkcja ma dostęp do parametrów i zmiennych widocznych w miejscu, w którym owa
funkcja została zadeklarowana.*
</li>
<li>Owe parametry i zmienne są dostępne nawet wówczas, gdy funkcja wewnętrzna
ma dłuższy czas życia niż funkcja zewnętrzna.
</li>
<li>Mechanizm ten nazywamy domknięciem (ang. <em>closure</em>).</li>
</ul>
<p class="align-left">*
<small>Wyjątkiem są zmienne <em>this</em> oraz <em>arguments</em>.</small>
</p>
</div>
</section>
</section>
<!-- /ZASIĘG ZMIENNYCH -->
<!-- INSTRUKCJE KONTROLNE -->
<section>
<section><h2>Instrukcje kontrolne</h2></section>
<section>
<h3>Instrukcja warunkowa</h3>
<pre><code class="javascript" data-trim>
if(a === 3) {
...
} else {
...
}
</code></pre>
<div class="centered">
<ul>
<li class="fragment">Składnia jest identyczna jak w języku C lub Javie.</li>
<li class="fragment">Wyrażenie nie musi być typu <em>boolean</em>.</li>
<li class="fragment">Dla każdego wyrażenia w instrukcji <em>if</em> JavaScript określa czy jest
ono
<em>truthy</em> czy też <em>falsy</em>.
</li>
<li class="fragment">Do porównywania tożsamościowego stosujemy wyłącznie operatory
<code>===</code> oraz <code>!==</code>.
</li>
</ul>
</div>
</section>
<section>
<h3>Wartości <em>falsy</em> i <em>truthy</em></h3>
<p>Następujące wartości są <em>falsy</em>:</p>
<ul>
<li><code>false</code></li>
<li><code>null</code></li>
<li><code>undefined</code></li>
<li>Pusty napis: <code>''</code></li>
<li>Liczba <code>0</code></li>
<li>Liczba <code>NaN</code></li>
</ul>
<p class="fragment">Pozostałe wartości są <em>truthy</em> wliczając w to <code>true</code>, napis <code>'false'</code>
oraz dowolną wartość obiektową.</p>
</section>
<section>
<h3>Instrukcje pętli</h3>
<pre class="javascript"><code class="hljs" data-trim>
while (expression) {
...
};
do {
...
} while (expression);
for (let i = 0; i < size; ++i) {
...
};
</code></pre>
<ul>
<li class="fragment">Wyrażenie <code>expression</code> podobnie jak w przypadku instrukcji
warunkowej obliczane jest do wartości <em>falsy</em> i <em>truly</em>.
</li>
<li class="fragment">Koniecznie należy pamiętać o deklarowaniu zmiennej indeksującej w pętli
<em>for</em>.
</li>
</ul>
</section>
</section>
<!-- /INSTRUKCJE KONTROLNE -->
<!-- OBIEKTY -->
<section>
<h2>Obiekty</h2>
<section>
<p>JavaScript oferuje bardzo wygodną formę deklarowania obiektów przy użyciu tzw <em>literału
obiektowego</em>:</p>
<pre class="fragment"><code class="javascript" data-trim data-line-numbers>
const person = {
name: 'John',
surname: 'Doe',
age: 30
};
</code></pre>
<pre class="fragment"><code class="javascript" data-trim data-line-numbers>
person.name; // -> 'John'
person['age']; // -> 30
person.email; // -> undefined
person.email || '' // -> ''
person.address.street // -> TypeError
person.address && person.address.street // -> undefined
</code></pre>
</section>
<section>
<p>Obiekty są strukturami dynamicznymi, można dodawać i usuwać właściwości "w locie":</p>
<pre class="fragment"><code class="javascript" data-trim data-line-numbers>
const item = {}; // obiekt "pusty"
item.name = 'ATmega1284';
item.price = 199.90;
console.log(item); // {name: "ATmega1284", price: 199.9}
delete item.name;
console.log(item); // {price: 199.9}
</code></pre>
</section>
<section>
<p>Możliwe jest wyliczenie wszystkich właściwości obiektu przy użyciu specjalnej składni <code>for
in</code>.</p>
<pre class="fragment"><code class="javascript" data-trim data-line-numbers>
const obj = {
name: 'John',
age: 30,
sayHello: function() { console.log('Hello ' + this.name); }
};
for(let property in obj) {
console.log(property + ':' + typeof obj[property]);
};
</code></pre>
</section>
</section>
<section>
<h2>Metody</h2>
<p>Obiekty mogą posiadać właściwości typu funkcyjnego. Tak zdefiniowane funkcje nazywamy metodami.</p>
<pre class="fragment"><code class="javascript" data-trim data-line-numbers="|2|3-12|13-19">
const account = {
balance: 0,
debit: function(amount) {
if (amount < 0) {
throw new Error('Illegal amount');
}
if (this.balance < amount) {
throw new Error('Insufficient account balance');
}
this.balance -= amount;
return this.balance;
},
credit: function(amount) {
if (amount < 0) {
throw new Error('Illegal amount');
}
this.balance += amount;
return this.balance;
}
};
</code></pre>
</section>
<section>
<h2>Zagadka</h2>
<div class="col left">
<pre><code class="javascript" data-trim>
const account = {
balance: 199,
printBalance: function() {
console.log(this.balance);
}
};
</code></pre>
<p class="fragment">-> 199</p>
</div>
<div class="col right">
<pre class="fragment"><code class="javascript" data-trim>
const account = {
balance: 199,
printBalance: function() {
function inner() {
console.log(this.balance);
};
inner();
}
};
</code></pre>
<p class="fragment">-> undefined <span class="fragment"><img src="img/troll.gif" class="no-border"
height="100"></span></p>
</div>
</section>
<section>
<h2>Bezklasowość</h2>
<p>JavaScript do wersji ES5 włącznie był językiem obiektowym, w którym nie istniało pojęcie klasy ani konstruktora.</p>
<p class="fragment">Ponieważ istnieje tylko jeden typ obiektowy (wszystkie obiekty są tego samego typu),
pojęcie klasy nie ma sensu.</p>
<p class="fragment">Klasy są jednak także użyteczne jako wzorce do tworzenia obiektów, JavaScript oferuje
inne mechanizmy wzorców.</p>
</section>
<section>
<section><h2>Tworzenie obiektów</h2></section>
<section>
<h3>Sposób 1: literał obiektowy</h3>
<pre class="javascript"><code class="hljs" data-trim data-line-numbers="|2-4|5-7|9">
var employee = {
name: 'John',
surname: 'Doe',
age: 30,
sayHello: function() {
console.log('Hello ' + this.name + ' ' + this.surname);
}
};
employee.sayHello();
</code></pre>
</section>
<section>
<h3>Sposób 2: funkcja fabrykująca</h3>
<pre class="javascript" ><code class="hljs" data-trim>
function makeEmployee(name, surname, age) {
return {
name: name,
surname: surname,
age: age,
sayHello: function() {
console.log(`Hello ${this.name} ${this.surname}`);
}
};
};
makeEmployee('John', 'Doe', 30).sayHello();
</code></pre>
</section>
<section>
<p>...lub bardziej elegancko przy użyciu obiektu specyfikującego</p>
<pre class="javascript"><code class="hljs" data-trim>
function makeEmployee(spec) {
return {
name: spec.name,
surname: spec.surname,
age: spec.age,
sayHello: function() {
console.log(`Hello ${this.name} ${this.surname}`);
}
};
};
makeEmployee({name: 'John', surname: 'Doe', age: 30}).sayHello();
</code></pre>
</section>
<section>
<h3>Sposób 3: dziedziczenie prototypiczne</h3>
<pre class="javascript"><code class="hljs" data-trim data-line-numbers>
const employee = {
name: '',
surname: '',
sayHello: function() {
console.log(`Hello ${this.name} ${this.surname}`);
}
};
const john = Object.create(employee);
john.name = 'John';
john.surname = 'Doe';
john.sayHello(); // -> Hello John Doe
</code></pre>
<p class="fragment" data-fragment-index="1">Każda zmiana w prototypie jest natychmiast widoczna w obiektach dziedziczących.</p>
<pre class="javascript fragment" data-fragment-index="1"><code class="hljs" data-trim data-line-numbers>
employee.sayHello = function() {
console.log('Hello ' + this.name);
};
john.sayHello(); // -> Hello John
</code></pre>
</section>
<section>
<h3>Sposób 4: funkcja fabrykująca i pola prywatne</h3>
<p>W obiektach JavaScriptowych nie ma pól (a więc i metod) prywatnych, ale można ukryć pola stosując technikę
domknięć (<em>closure</em>).</p>
<pre class="javascript"><code class="hljs" data-trim data-line-numbers>
function makeEmployee(spec) {
const name = spec.name;
const surname = spec.surname;
return {
sayHello: function() {
console.log(`Hello ${name} ${surname}`);
}
};
};
var john = makeEmployee({name: 'John', surname: 'Doe'});
john.sayHello(); // -> Hello John Doe
john.name; // undefined
john.surname; // undefined
</code></pre>
</section>
</section>
<!-- /OBIEKTY -->
<!-- TABLICE -->
<section>
<h2>Tablice</h2>
<section>
<p>Tablice w języku JavaScript są obiektami o pewnej
specjalnej charakterystyce:</p>
<pre class="javascript"><code class="hljs" data-trim data-line-numbers>
const t = [];
t[0] = 123; // --> [123]
t[5] = 3; // --> [123, 4 empty slots, 5]
t[6] = 'foo'; // --> [123, 4 empty slots, 5, 'foo bar']
t.foo = 'bar'; // --> [123, 4 empty slots, 5, 'foo bar']
console.log(t.foo); // --> bar
</code></pre>
<pre class="javascript fragment" data-fragment-index="1"><code class="hljs" data-trim>
const fibb = [1,2,3,5,8,13];
</code></pre>
<pre class="fragment javascript" data-fragment-index="2"><code class="hljs" data-trim>
const bag = [1,5,'foo',{}, {name: 'Doe'}, [1,2,3]];
</code></pre>
</section>
<section>
<p class="align-left">Iterowanie klasyczne:</p>
<pre><code class="javascript" data-trim>
const fibb = [1,2,3,5,8,13];
for(var i = 0; i < fibb.length; ++i) {
console.log(`${i}: ${fibb[i]}`);
};
</code></pre>
<p class="align-left">Iterowanie funkcyjne:</p>
<pre><code class="javascript" data-trim>
const fibb = [1,2,3,5,8,13];
fibb.forEach(function(val, i) {
console.log(`${i}: ${val}`);
});
</code></pre>
</section>
</section>
<!-- /TABLICE -->
<!-- TYPESCRIPT -->
<section>
<h1>Język TypeScript</h1>
</section>
<section>
<h2>Wiemy już, że JavaScript to świetny język, ale...</h2>
<ul>
<li>brakuje w nim deklaracji typów</li>
<li>typy obiektowe są nieodróżnialne</li>
<li >brakuje klas przez co tworzenie wielu instancji podobnych obiektów jest utrudnione</li>
</ul>
</section>
<section>
<h2>TypeScript</h2>
<div>
<ul>
<li>Język kompilowany do JavaScript stworzony i rozwijany przez Microsoft.</li>
<li>Język ten obecnie jest oficjalnym "poligonem doświadczalnym" dla JavaScriptu.</li>
<li>Duża część elementów TS przeszła do JS w ramach (ES2015).</li>
<li>Dzięki kompilacji można korzystać z rozszerzeń ECMA na przeglądarkach, które
tej wersji JS jeszcze nie wspierają.
</li>
</ul>
</div>
</section>
<section>
<a href="https://www.typescriptlang.org/play/index.html">https://www.typescriptlang.org/play/index.html</a>
</section>
<section>
<h3>Deklaracja zmiennych i stałych</h3>
<section>
<pre class="typescript"><code class="hljs" data-trim>
let price = 100.99;
</code></pre>
<p>podobnie jak <code>var</code>, ale zasięg blokowy zamiast funkcyjnego</p>
<pre class="typescript"><code data-trim class="hljs">
const multiplier = 3;
</code></pre>
<p>podobnie jak <code>let</code>, lecz raz przypisanej wartości nie można zmienić</p>
</section>
</section>
<section>
<h2>Typy danych</h2>
<section>
<h3>Specyfikacja typów</h3>
<pre><code data-trim class="typescript">const price: number = 99; // ok
const price: number = 'foo'; // błąd kompilacji</code></pre>
</section>
<section>
<h3>Podstawowe typy</h3>
<ul>
<li><code>boolean</code></li>
<li><code>number</code></li>
<li><code>string</code></li>
<li><code>number[]</code>, <code>string[]</code> - typ tablicowy</li>
<li><code>Array<number></code>, <code>Array<string></code> - także typ tablicowy</li>
<li><code>[string, number, number, boolean]</code> - krotka</li>
</ul>
</section>
<section>
<h3>Enumeracje</h3>
<pre class="typescript"><code class="hljs" data-trim>
enum Color {Red, Green, Blue};
let color: Color = Color.Green;
console.log(Color[1]); // -> "Green"
console.log(Color["Green"]); // -> 1
</code></pre>
<p>Typ enumeracyjny jest kompilowany do tablicy zawierającej mapowanie liczb na nazwy i na odwrót.</p>
<pre class="typescript"><code class="hljs" data-trim>
enum Color {Red, Green, Blue};
console.log(Color); // -> {"0": "Red", "1": "Green", "2": "Blue", Red: 0, Green: 1, Blue: 2}
</code></pre>
</section>
<section>
<h3>Bieda-enumeracje</h3>
<p>Typescript pozwala na deklarowania typów jako unii wartości</p>
<pre><code class="typescript" data-trim>type Color = 'Red' | 'Green' | 'Blue';
let color: Color;
color = 'Red'; // ok
color = 'foo'; // transpilation error
</code></pre>
</section>
<section>
<h3>Type inference</h3>
<p>W wielu miejscach stosowanie specyfikatorów typów nie jest konieczne. TypeScript
zawiera mechanizm <em>type inference</em>.</p>
<pre class="typescript"><code data-trim class="hljs">
let price = 0; // wnioskowanie -> number
price = 'foo'; // błąd kompilacji
</code></pre>
</section>
</section>
<section>
<h3>Fat arrow</h3>
<p>Funkcje można obecnie specyfikować zwięźlej stosująć notację "strzałkową" (<em>fat
arrow</em>).</p>
<pre class="typescript"><code class="hljs" data-trim data-line-numbers>
const add = function(left, right) {
return left + right;
};
const add2 = (left, right) => {
return left + right;
};
// lub zwięźlej
const add3 = (left, right) => left + right;
</code></pre>
<p>Znacząco zwiększa to czytelność kodu funkcyjnego:</p>
<pre class="typescript"><code class="hljs" data-trim>
[1,2,3,4,5].map((value) => 2 * value); // [2,4,6,8,10]
[1,2,3,4,5].filter((value) => value < 4); // [1,2,3]
</code></pre>
<p class="fragment">Notacja fat arrow zmienia sposób wyliczania zmiennej <code>this</code>!</p>
</section>
<section>
<h2>Specyfikacja sygnatury funkcji</h2>
<p class="more-text">Parametry oraz rezultat mogą być typizowane.</p>
<pre class="typescript"><code class="hljs" data-trim>
const add = function(left: number, right: number): number {
return left + right;
};
const add2 = (left: number, right: number): number => {
return left + right;
};
// lub zwięźlej
const add3 = (left: number, right: number) => left + right;
</code></pre>
<p class="fragment more-text">Zmienne typu funkcyjnego mogą być dokładnie wyspecyfikowane:</p>
<pre class="typescript fragment"><code class="hljs" data-trim>
const addFn: (left: number, right: number) => number;
addFn = (left: number, right: number) => left + right; // OK
addFn = () => "Foo"; // błąd kompilacji
</code></pre>
</section>
<section>
<h2>Interfejsy i typy obiektów</h2>
<pre class="typescript"><code class="hljs" data-trim>
const totalPrice = (items: {price: number}[]) => {
let sum = 0;
items.forEach((item) => sum += item.price);
return sum;
};
totalPrice([{price: 4.99, name: 'Bread'},
{price: 12.99, name: 'Butter'}]); // -> 17.98
totalPrice([{name: 'Apple'}, {name: 'Orange'}]); // -> błąd kompilacji
</code></pre>
<p>Interfejs m.in. pozwala unikać redundantnych deklaracji:</p>
<pre class="typescript"><code class="hljs" data-trim>
interface Priceable {
price: number; // pole obowiązkowe
name?: string; // pole opcjonalne
};
const totalPrice = (items: Priceable[]) => ...
</code></pre>
</section>
<section>
<h2>Klasy</h2>
<p>Brak klas w JavaScript jest uciążliwy. ECMAScript 6 i TypeScript wprowadzają pojęcie klasy.</p>
<pre class="typescript"><code class="hljs" data-trim>
class Product {
constructor(public name: string, public price: number) {
}
getPriceTag() {
return `${name} [${price}]`;
}
};
</code></pre>
</section>
<section>
<h2>Modyfikatory dostępu</h2>
<p>Dostępne są następujące modyfikatory dostępu stosowane zarówno do metod jak i pól:</p>
<ul>
<li><code>public</code></li>
<li><code>protected</code></li>
<li><code>private</code></li>
<li>(brak) - przyjmuje się dostęp jak w <code>public</code></li>
</ul>
<pre class="typescript"><code class="hljs" data-trim>
class Product {
constructor(private name: string, private price: number) {
}
getPriceTag() {
return `${name} [${price}]`;
}
};
</code></pre>
</section>
<section>
<h2>Dziedziczenie</h2>
<pre class="typescript"><code class="hljs" data-trim data-line-numbers="1-9|11-19|21-27|29-32">
class Animal {
name: string;
constructor(theName: string) {
this.name = theName;
}
move(distanceInMeters: number = 0) {
console.log(`${this.name} moved ${distanceInMeters}m.`);
}
}
class Snake extends Animal {
constructor(name: string) {
super(name);
}
move(distanceInMeters = 5) {
console.log("Slithering...");
super.move(distanceInMeters);
}
}
class Horse extends Animal {
constructor(name: string) { super(name); }
move(distanceInMeters = 45) {
console.log("Galloping...");
super.move(distanceInMeters);
}
}
const sam = new Snake("Sammy the Python");
const tom: Animal = new Horse("Tommy the Palomino");
sam.move();
tom.move(34);
</code></pre>
</section>
<section>
<h3>W praktyce klasy wykorzystywane są rzadko</h3>
<pre class="typescript"><code class="hljs" data-trim data-line-numbers>
interface Person {
name: string;
surname: string;
age: number;
}
const johnDoe: Person = {
name: 'John',
surname: 'Doe',
age: 44
};
</code></pre>